પ્રભાસપાટણની શાકમાર્કેટમાં કપીરાજ મહેમાનગતી માણવા આવે છે

Monkey in Market

સૌરાષ્ટ્રના સુપ્રસિધ્ધ જ્યોર્તિલીંગ પ્રભાસપાટણમાં (સોમનાથ) ની મુખ્ય બજારમાં શાકભાજીની માર્કેટમાં એક કપીરાજ વારંવાર મહેમાનગતી માણવા આવે છે અને શાકભાજી વેચનાર મહિલાઓની બાજુમાં બેસી જાય છે અને ખાવાની ચીજ વસ્તુ ઉપાડી જાય છે અને એક જગ્યાએ બેસીને ખાઇ લે છે. આ કપીરાજ આમ કોઇને હેરાન કરતા નથી પરંતુ અચાનક આવી જતા શાકભાજી વેચનાર મહિલાઓમાં ઘણીવાર ભય પેદા થાય છે. જો કે અમુક લોકો તેને સામેથી ખાવાનું પણ આપે છે. આમ લોકો તેને પ્રેમ પણ કરે છે જેથી આ કપીરાજ વારંવાર આ પ્રભાસપાટણની માર્કેટમાં મહેમાનગતી માણવા આવે છે. (તસ્વીર – દેવાભાઇ રાઠોડ : પ્રભાસપાટણ)

બેનર ગમે તેનું હોય અમને તો બસ છાંયડો મળવો જોઇએ

banner in house

નીચે ધરતી અને ઉપર આકાશની સ્થિતિમાં રહેનારા પરિવારની સંખ્યા પણ ગુજરાતમાં ઓછી નથી. જો કે તેમને છાપરા બાંધવામાં કે આડશ ઉભી કરવા માટે મિણીયા ખરીદવાની વાતે મોટો ખર્ચ કરવો પડતો નથી. છાશવારે યોજાતા વિવિધ સરકારી કાર્યક્રમો પૂર્ણ થયા પછી તેની જાહેરાત માટે છાપવામાં આવેલા ફ્લેક્સ બેનર સાવ નકામા બની જાય છે અને કચરામાં જાય છે. પછી તે ભલે તેમાં મુખ્યમંત્રીના ફોટો કેમ ના હોય આ બેનરના પ્લાસ્ટિક ઝુંપડાવાસી માટે તો દિવાલ કે પડદાની ગરજ સારે છે. આ પરિવારને પણ બેનર ગમે તેનું હોય તેનાથી કોઈપણ ફેર પડતો નથી, બસ તેમને છાંયડાથી મતલબ છે. ગુજરાતના પાટનગર ગાંધીનગરના એક વિસ્તારમાં આ પ્રકારની વાસ્તવિકતા નજરે ચડી હતી જેને કેમેરામાં કેદ કરવામાં આવી હતી. (તસવીર : કલ્પેશ ભટ્ટ – ગાંધીનગર)

 

દરેક દિવસ ને વેલેન્ટાઇન બનાવતી આણંદના આ શ્રમિકની પ્રેમકહાની ઉપરથી આપણે પણ કંઈક શીખવું જોઈએ

rameshbhai – real valentine

આધુનિકતાની આંધીમાં ભારતીય સંસ્કૃતિના રિત રિવાજો તહેજીબ તેમજ સંસ્કારો સહિત બધું જ ઝડપથી વિલુપ્ત થઈ રહ્યું છે. પરસ્પરના સંબંધો, માયા પ્રેમ, વિશ્વાસ બધુ જ હવે ગ્રંથો અને સાહિત્યના શબ્દો બની ચુક્યા છે. વિવિધ જાતના પાશ્વાત્ય સંસ્કૃતિના ડે પાછળ આજની યુવા પેઢી ઘેલી બની રહી છે. આધુનિકતાના આવરણ પાછળ પ્રેમ, બલિદાન, સમર્પણ જેવા વાક્યો નવલકથાઓ પુરતા જ સિમિત થઈ જવા પામ્યા છે. લૈલા મજનુ, હિર રાંઝા, સોહની મહિવાલ, શાહજહા મુમતાઝ જેવા પ્રેમી અને પ્રેમિકાઓ પણ હવે ફિલ્મો અને કથાઓ પુરતા જ અમર થઈ ચુક્યા છે. હાલના કોમ્પ્યુટર યુગમાં છુટાછેડાઓ હવે સાવ સામાન્ય બાબતો બની ચુકી છે. ફિલ્મ જોવા કે શોપીંગ કરવા ન લઈ જવા જેવી સામાન્ય બાબત સીધી છુટાછેડા સુધી પહોંચી જતી હોય છે. તું નહી તો ઓર સહી ની વિચારધારા આધુનિક કોમ્પ્યુટરો અને મોબાઈલની એપ્સની જેમ અપડેટ થાય છે તેવામાં કાળી મજુરી કરી બંન્ને ટાઈમ પોતાના હાથે રસોઈ બનાવી પોતાની પ્રેમિકા (પત્ની) ને પોતાના હાથે પ્રેમપૂર્વક જમાડતા આણંદના શ્રમિક રમેશભાઈની એક અનોખી પ્રેમ કહાની સમાજને ઘણું બધુ શીખવી જાય છે.

છેલ્લા ૩૫ વર્ષથી આણંદમાં રહીને મજુરી કામ કરતા શ્રમિક રમેશભાઈએ તેમના વતન દાહોદ બાજુના જ્યોત્સનાબેન જેઓ અનાથ અને સાવ સામાન્ય દેખાવના હતા છતા પણ તેમની સાથે દિલનો નાતો જોડી જીવનભર સાથ નિભાવવાનો કોલ આપી રમેશભાઈએ લગ્ન કર્યા રમેશભાઈનું ભણતર ના હોવાથી કામ મળવામાં મુશ્કેલી થતા તેમને શાકમાર્કેટમાં મજુરી કરવાનું શરૂ કર્યુ સવાર સાંજ મજુરી કરી પરસેવો પાડી કરેલી રોકડ કમાણીમાંથી રમેશભાઈ અને જ્યોત્સનાબેન શહેરના રસ્તાઓની ફુટપાથ ઉપર ગુજારો કરવા લાગ્યા. વખત જતા આ દંપત્તિના પ્રેમની નિશાની રૂપ કન્યાનું અવતરણ થતા બંન્ને હરખાઈ ગયા અને ખુબ લાડ અને પ્રેમ સાથે તેમના પ્રેમના પ્રતિક સમી લાડકી દિકરીનો ઉછેર કર્યો. સમયના વહેણ સાથે દિકરી યુવાન થઈ રમેશભાઈની મહેનત અને જ્યોત્સનાબેનની બચતથી બંન્ને પતિ પત્નીએ દિકરીને સાસરીએ વળાવી માં બાપ પ્રત્યેની ફરજ પૂર્ણ કરી ત્યારબાદ રમેશભાઈના જીવનમાં અચાનક એક આફત આવી પડી જ્યોત્સનાબેન એક દિવસ તેમની દિકરીને મળી ટ્રેનમાં આણંદ પરત આવી રહ્યા હતા ત્યારે અચાનક ટ્રેનની હડફેટે આવી જતા તેમનો અકસ્માત થયો સદનસીબે તેમની જીંદગી તો બચી ગઈ પરંતુ જ્યોત્સનાબેનના બંન્ને હાથ નકામા થઈ ગયા હતા.

આવા સંજોગોમાં સતત છ મહિના સુધી રમેશભાઈએ પોતાની પત્ની જ્યોત્સનાબેનની ખડે પગે સેવા ચાકરી કરી અને પતિ ધર્મ નિભાવ્યો પરંતુ મુશ્કેલીઓ ત્યારે વધી જ્યારે જ્યોત્સનાબેનના બંન્ને હાથ કામ વિનાના થઈ ગયા એક તરફ પેટનો ખાડો પુરવા કાળી મજુરી કરવી બીજી તરફ વિકલાંગ બની ચુકેલી પત્નીની સારસંભાળ લેવી બંન્ને મુશ્કેલીઓનો સામનો એક સાથે કરવો પરંતુ રમેશભાઈનો સાચો પ્રેમ અને વફાદારીએ જ્યોત્સનાબેનનો સાથ ન છોડયો રમેશભાઈ આણંદની મોટી શાક માર્કેટમાં સવારે મજુરી કરવા જાય માર્કેટ સામેની જ ફુટપાથ ઉપર કામચલાઉ છાપરૂ બનાવી તેમાં બિમાર તથા વિકલાંગ પત્નીને સુવાડી રાખી સવારની મજુરીમાંથી મળેલ પૈસાથી શાકભાજી લઈ રમેશભાઈ બપોરનું જમવાનું પોતાના હાથે બનાવી પોતાની પત્ની જ્યોત્સનાબેનને ઉઠાડી તેના હાથ પગ તેમજ મોંઢુ ધોવરાવી પોતાના હાથેથી ગરમ ગરમ જમવાનું જમાડે અને પોતે પણ જમે ખુલ્લા રસ્તાની બાજુમાં કાચા છાપરા પાસે ફુટપાથ ઉપર આ રીતે પોતાના હાથે વિકલાંગ પત્નીને જમાડતા જોઈ રસ્તે જનાર લોકોને પણ વિચાર કરી મુકે તેવું દ્રશ્ય સર્જાય છે.

હાલના આધુનિક યુગમાં પતિને પત્ની માટે તેમજ પત્નીને પતિ માટે પુરતો સમય ફાળવવો મુશ્કેલ બને છે તેવામાં રમેશભાઈનો સાચો પ્રેમ અને તકલીફ ના સમયમાં તેમની પત્નીની સેવા ચાકરી ઘણું બધુ સુચવી જાય છે. પોતાના દરેક દિવસ ને વેલેન્ટાઇન બનાવતા આણંદના આ શ્રમિકની એક અનોખી પ્રેમ કહાની ઉપરથી આપણે પણ ખરેખર કંઈક શીખવું જોઈએ તેવું નથી લાગતું.??

હું છું તો બધું છે…

I Am Something

– મિલન ત્રિવેદી

હું કરું હું કરું એ જ અજ્ઞાનતા સકટનો ભાર જેમ શ્ર્વાન તાણે.. આ તમે વર્ષોથી સાંભળતા આવ્યા છો. આ ઉદાહરણ શોધવા દૂર જવાનું નથી તમે કોઈ પણ એક કુટુંબ જુઓ એટલે એક માણસ તો મળી જ રહેશે કે જેને લાગતું હશે કે આખું કુટુંબ માત્ર તેના પર જ ચાલે છે અને આ વાત એ આખા ગામને કહેતો ફરતો હશે પણ હકીકતમાં જો તપાસ કરો તો ખબર પડશે કે આખું કુટુંબ આવું કહેવાવાળાને નિભાવતું હોય છે કારણ કે એ ગામ આખાને કહેવામાંથી ફ્રી થાય તો ઘરમાં ઉપયોગી થાય ને..? આ વ્યક્તિનું કામ માત્ર સલાહ આપવાનું હોય છે અને જો તેની સલાહ ન માનવામાં આવે તો ઘર આખું માથે લે પણ કુટુંબ એટલે બુદ્ધિશાળી માણસોનો સમૂહ. સમજીને તેને હા પાડી તેનાથી વિરુધ્ધ રીતે કામ પૂરું કરે એટલે ૧૦૦ % કામ પાર પડી જ જાય છતાં પરિણામ પોતાના લીધે જ આવ્યું છે એમ કહેતા હોય આમ જુઓ તો તેની વાત સાચી પણ કહેવાય કે તેની વાત ન માની એટલે જ કામ સમયસર પૂરું કરી શકાયું હોય.

હું શબ્દ મિથ્યાભિમાન છે પણ આ મિથ્યાભિમાન એટલી હદે ઘર કરી ગયું હોય છે કે અનુસંધિત વ્યક્તિઓ માટે પણ અભિમાન તો હું જ લેતો હોય છે. જેમ કે ‘મારા ફુવા પી.આઇ. છે’, સગપણ કોઈકે કરાવ્યું હોય, બહેન સાથેના ખરાબ સંબંધને કારણે ઘેર આવતા જતા ન હોય પણ ‘મારા ફુવા’ કહીને હું તત્ત્વ પોષવામાં આવતું હોય છે. ‘મારા દૂરના કાકાનો અમેરિકામાં ૩૦૦૦ વારનો બંગલો છે, સ્વિમિંગ પુલ, ગેઇમઝોન, જીમ, કાર્ડરૂમ બધુ છે. ચાર ચાર તો ગાડી છે ભાઈ ક્યારેય અમેરિકા જઈ શકવાના નથી અને પોતે ૧૨ x ૧૨ ના રૂમમાંથી બહાર નીકળ્યો ન હોય પણ દૂરના કાકાના બંગલાના વખાણ કરીને પોતાના હું તત્ત્વને સંતોષતો હોય છે. અમેરિકા વાળા કાકાએ પોતાની મહેનતથી આ બધુ ઊભું કર્યું હોય. આ માણસ જેટલી મહેનત કાકાનો પ્રચાર કરીને હું તત્ત્વને પોષવામાં કરે એટલી જ મહેનત જો પોતાના માટે કરે તો એટલીસ્ટ બાર બાય બારની ઓરડીમાંથી એકાદ ફ્લેટ ખરીદી લીધો હોય..

આ હું માત્ર વ્યક્તિ પૂરતો મર્યાદિત નથી કોઈ કંપની પેઢી કે સમૂહને પણ લાગુ પડતું હોય છે. તમે શહેરનાં અખબારોમાં કે જાહેરાતોમાં અમુક શબ્દો વાંચશો જ સૌથી વધારે વંચાતું અખબાર કોઈ પોળ કે ચાલમાં લાયબ્રેરી હોય અને એક જ છાપું આવતું હોય અને ત્યાંના લોકો એક પછી એક આવીને વાંચી જતા હોય અથવા શહેરમાં ગાઠિયાં – ભજીયાં પેક કરવામાં આ જ અખબારનો ઉપયોગ થતો હોય તો અનાયાસે વંચાય જતું હોય ત્યારે માલિક લખે કે સૌથી વધુ વંચાતું અખબાર અમારું છે.. શહેરનું સર્વપ્રથમ અખબાર તમે જરા પણ નહીં માનતા સર્વપ્રથમ એટલે નંબર ૧. અહીં સર્વપ્રથમનો અર્થ એવો ગણવો કે માત્ર બે જ પેઇજમાં અખબાર બહાર પડતું હોય એટલે હજુ ચા પીવો ત્યાં તો મશીનમાંથી બહાર આવી જાય અને ફેરિયાઓને સોંપાય જાય. બીજા અખબાર આવે એ પહેલા જ બહાર પડી ગયું હોય ત્યારે અભિમાન લેવામાં આવે કે શહેરનું સર્વપ્રથમ અખબાર! સૌથી વધારે ફેલાવો ધરાવતું અખબાર અમુક અખબાર વાંચવા તો શું જોવા પણ ન ગમે તેવા હોય ત્યારે હાથમાં આવતાની સાથે જ બાજુવાળાને આપી દેવામાં આવતું હોય છે અને બાજુવાળો એ સુગ સાથે જ આગળ વધારે આમ થોડી જ વારમાં ઘણા હાથોમાં ફેલાય જતું હોય. પિકનીક પર જતી વખતે કપડા ન બગડે એટલે પહેલા એ અખબાર ફેલાવવામાં આવતું હોય ત્યારે સૌથી વધારે ફેલાવો ન ગણાય તો શું ગણાય..? સૌથી વધારે વેચાતું અખબાર આવા અખબારવાળાની વાત પણ ખોટી નથી. કોઈ ક્રિમીનલ કે પોલિટીશિયનના હાથે વેચાય જ જતું હોય છે. જે રૂપિયા આપે તેની વાહ વાહ કરવાની તો આવા અખબારને હક્ક હોય કે લખે સૌથી વધુ વેચાતું અખબાર.. એક માત્ર સત્ય હકીકતો રજૂ કરતું અખબાર આવાં અખબારો ન્યૂઝ નહીં વ્યૂઝ છાપતા હોય છે. અમારું માનવું આમ છે અને તેને જ સત્ય ગણી લેતા હોય છે. જો કે કૌંસમાં રહેલો (અ)સત્ય આવા અખબારને વધારે લાગુ પડતો હોય છે. સૌથી વધારે જગ્યાએથી પ્રસિદ્ધ થતું અખબાર આ વાત જરા પણ ખોટી નથી. ભાઈ પાસે મશીન જૂનું હોય એટલે માત્ર ૫૦૦ કોપી જ છાપી શકતું હોય ત્યારે દરેક એરિયામાં રહેલા પ્રેસ પાસે જઈને ૫૦૦ – ૫૦૦ કોપી છપાવવી પડતી હોય ત્યારે સત્ય જ લખે છે કે સૌથી વધારે જગ્યાએથી પ્રસિદ્ધ થતું અખબાર. નિડર અને નિષ્પક્ષ અખબાર આવું અખબાર એટલું નીડર અને નિષ્પક્ષ હોય છે કે નિષ્પક્ષ રીતે દરેક પક્ષને પૂછે કે આ સમાચાર છાપીએ..? અને હા પાડે તો જ છાપે એટલું નીડર હોય છે. આટલી હદે હું શબ્દનો દુરઉપયોગ થતો હોય છે.

ઘરની બહાર ભાઈ નીકળ્યા હોય અને પાડોશી કહે કે આમને હૉસ્પિટલ લઈ જશો..?? હૉસ્પિટલે લઈ ગયા હોય અને પછી વાતો કરતા હોય કે તે દિવસે હું ન હોત તો આજે ચંદુભાઈ જીવતા ન હોત’ એ ભાઈને પછી એ ખબર ન હોય કે એ તો છોડીને જતા રહ્યા હોય અને ચંદુભાઈને ખાલી ગેસ હોય અને ગેસમાં કોઈના મરી જવાના દાખલા નથી બેઠાં પણ હું ન હોત તો નો ખયાલ આ ભાઈના મગજમાંથી ક્યારેય ન નીકળે. આખી મિનીસ્ટ્રી દેશને ડામાડોળ થતો બચાવવા સતત પ્રયત્નશીલ હોય, લશ્કર અને પોલીસ પ્રશાસન પોતાના જીવના જોખમે દેશને સુરક્ષિત રાખવા ખડે પગે હોય પણ પક્ષના એક નાનામાં નાના કાર્યકરને એમ જ હોય કે મારા વિસ્તારના મત જો મેં ન અપાવ્યા હોત તો સરકાર રચી જ ન શકાણી હોત. હું આ પક્ષનો કાર્યકર છું એવી માન્યતા તેને પક્ષના તારણહારની કક્ષામાં મૂકી દે અને તેનું હું તત્ત્વ પરાકાષ્ઠાએ પહોંચાડી દે. આ હું શબ્દમાંથી બહુ ઓછા બાકાત રહે છે. મને ઘણા લોકો વાતો કરીને વિષયવસ્તુ આપતા હોય છે અને હું બધાને કહેતો ફરુ છું કે વાંચ્યો મારો લેખ..? કેમ બાકી..?

સવારથી સાંજ સુધી માણસ હું તત્ત્વમાંથી બહાર નીકળી શકતો નથી. હુંમાંથી અમે અને અમે માંથી આપણે બનવા હજુ તો ઘણા પ્રયત્નો કરવા પડશે. એક જ વાર જો અલગ અલગ વ્યક્તિત્વ બનવાને બદલે એક ટીમ બનશે તો કદાચ ફરી એવો પ્રશ્ર્ન નહીં આવે કે હું કરુ છું. જ્યારે જ્યારે અમે કરીએ છીએ એવું બોલવામાં આવે છે ત્યારે સ્ટ્રેન્થ વધે છે, તાકાત વધે છે અને જીત હંમેશાં સમૂહની થાય છે જ્યાં ઇગો જતો રહે છે અને ખરા અર્થમાં કુટુંબ બને છે. આ વાત જ્યારે સમજાણી ત્યારે મેં સભાન પણે હું તત્ત્વનો નાશ કરવાનો નક્કી કર્યું અને મારી જાતને સતત મનાવી અને પ્રયોગમાં મૂકી પણ જ્યારે હું આ બધી પરિસ્થિતિઓ પાર કરીને હું તત્ત્વમાંથી બહાર નીકળ્યો અને બેઠો એવો પહેલો વિચાર આવ્યો કે આ તો હું હતો કે હું માંથી બહાર નીકળ્યો બાકી બીજા કોઈનું કામ નથી હવે તમે એમ ન કહેતા કે આ તો હું હતો કે આખો લેખ વાંચ્યો બાકી બીજા કોઈનું કામ નથી.. (courtesy : mumbai samachar)

ગુજરાતમાં ૩ રાજકોટ અને ૩ વડોદરા આવેલા છે

આપણુ ગુજરાત ગૌરવવંતુ ગુજરાત, રંગીલુ અને અન્‍ય રાજ્‍યોથી અલગ જ ભાત પાડનારૂ રાજ્‍ય છે. ગરવા ગુજરાતની છાપ કાંઈક અલગ પ્રકારની છે ત્‍યારે ઘણા લોકો એ નહી જાણતા હોય કે ગુજરાતમાં વિદેશી નામો ઉપરાંત ભૂત -પ્રેત, ફળો, અટક, જીવ -જંતુ, ફરસાણ તથા મીઠાઈઓના નામના ગામડાઓ પણ આવેલા છે. આ ઉપરાંત રાજ્‍યમાં ત્રણ ત્રણ રાજકોટ અને ત્રણ ત્રણ વડોદરા પણ આવેલા છે. રાજ્‍યમાં ઈલાહાબાદ, સિંગાપોર, અજમેર, મણીપુર ઉપરાંત કેનેડા, ઈટાલી, કિસ્‍તોનીયા જેવા નામના પણ ગામડાઓ આવેલા છે તો બીજી તરફ શાહ, ડાભી, રાવલ જેવી જાણીતી અટકોના નામના પણ ગામડાઓ છે. આ ઉપરાંત માત્ર એક અક્ષર ધરાવતા પણ ગામડાઓ જેવા કે પે, મે, પા નામ ધરાવતા પણ ગામડાઓ આવેલા છે.

વિદેશી નામો ધરાવતા ગામડાઓ જોઈએ તો આહવામાં ગોલાસ્‍ટા, સુત્રાપાડામાં બોસન, દેત્રોજમાં બોસ્‍કા, માંગરોળમા ઈન્‍ટરપુર, ડેડીયાપાળામાં નિવાલ્‍દા, મેડયુસણ, માંડલમાં ટેન્‍ટ, જંબુસરમાં વ્‍હેલમ, રાજુલામાં વિકટર, વાગરામાં ગ્‍લેન્‍ડા, દાહોદમાં ફિલેન્‍ડગંજ, કપરાડામાં કિસ્‍તોનીયા, વાંકાનેરમાં એનાન્‍સડી, જસદણમાં કાન્‍સલોલીયા, રાજકોટમાં હલેન્‍ડા અને લીમખેડામા સિંગાપુર નામનુ ગામ આવેલ છે. અન્‍ય રાજ્‍યો કે રાજ્‍યોના મુખ્‍ય શહેરો જેવા નામો જોઈએ તો વ્‍યારામાં મીરપુર, કડી-સાણંદમાં મણીપુર, રાધનપુરમાં ઈલ્‍હાબાદ, જસદણમાં અજમેર, પોરબંદરમાં શ્રીનગર, કેશોદમાં ચાંદીગઢ, પાલીતાણામાં ડુંગરપુર, રાધનપુરમાં કોલ્‍હાપુર, કલોલમાં ઉસ્‍માનાબાદ, જગડીયામાં ઈન્‍દોર, કેશોદમાં જોનપુર, માંડવી-મહુવામાં પૂના, હિંમતનગરમાં રામપુર, વિસાવદર-જામકંડોરણામાં દાદર, જાંબુઘોડામા મલબાર તથા ગોંડલમાં બાંદરા ગામ આવેલ છે.

ભૂત પ્રેત અને પશુઓના નામવાળા ગામડાઓ જોઈએ તો વાલીયામાં ભેંસખેતર, વિસાવદરમાં ભૂતડી, માંડવી-પાવી જેતપુરમાં ચૂડેલ, ડાંગ સોનગઢમાં ડોન, તાલાલામાં ગંગાજળ, નિજરમાં અક્કલઉતાર, માંડવીમા ખતરાદેવી વિગેરે આવેલ છે. ફળ-ઝાડના નામોમાં જાંબુડી, જંગલીબેર (ચોરડી) નામના આઠ ગામ છે. ઈમલી, પીપળ જેવા છ ગામો છે. જાંબુન નામના પણ છ ગામ છે. ગુંદા-ગુંદી નામના પાંચ ગામો છે. ચાર પીપરડી છે. વડના નામના ચાર ગામ છે. ખજુર કે ખજુરડા નામના ત્રણ ગામો છે. મોગરા નામના ૨ ગામ છે. બબૂલ (બાવળ)ના નામે કે કેલકીના નામના ગામો છે.

રાજ્‍યમાં ગોધરામાં ભાલોડીયા, પોરબંદરમા બોરીયા, લખતરમાં ભલાણા, માંગરોળમાં શાહ, જંબુસરમા ગજેરા, ભાણવડ-વિસાવદરમા ઢેબર, પાટણમાં વાઘેલા, સંખેડામાં કાપડીયા, સાયલામાં નિનામા, જામનગરમાં ચાવડા, આહવામાં શિંગાળા, કલ્‍યાણપુરમાં રાવલ, ધાનેરામાં મેવાળા અને તિલકવાડામાં વોરા અટકધારી ગામ છે. ખેડબ્રહ્મામાં મેઢક (દેડકા), જલાલપુરમાં એર, પાલીતાણામાં ભેડ, બાબરામાં ચીંટી, હળવદમાં કીડી, મૂળીમાં મુર્ગા, ઉના-જાલોદમાં પરીંદા, સાગબારામાં પાડી, સંતરામપુરમાં વાઘણ, જલાલપુરમાં જેલમૂર્ગી, બિલાડી, આહવામાં બાજ, ખેડબ્રહ્મામા બીચ્‍છુ, કવાટમાં ચીંટા વિગેરે ગામો છે.

ગુજરાતમાં ત્રણ રાજકોટ અને ત્રણ વડોદરા છે જેમા લુણાવાડા અને ગાંધીનગરમા વડોદરા છે. દાંતીવાડામાં રાજકોટ છે. જામજોધપુરમાં પાટણ છે. પડધરીમાં અમરેલી છે. ઈડર અને કાંકરેજમાં ભાવનગર, જંબુસરમાં નડીયાદ ગામો છે. રાજ્‍યમાં ૫૫ નવાગામ, ૩૯ રામપુરા, ૩૬ કોટડા, ૨૯ બાવળી, ૨૯ પીપળીયા, ૨૮ વાસણા, ૨૫ વિરપુર, ૨૫ હરીપુર, ૨૪ રાજપુર, ૨૨ હડમતીયા, ૨૧ લાલપુર, ૧૯ રતનપર, ૧૯ રામપરા, ૧૯ સમઢીયાળી કે સમઢીયાળા અને ૧૯ રામપુર છે.

માધવપુર (ઘેડ) ના લકવાગ્રસ્ત પણ હિંમતવાન યુવાન ખુમારીથી જીવન જીવે છે

Harsukh Vaja – Madhavpur

હું શરીરથી લાચાર છું, હિંમતથી નહીં પોરબંદર પાસે આવેલા માધવપુર (ઘેડ) ના લકવાગ્રસ્ત પણ હિંમતવાન યુવાન હરસુખ વાજા નામના આ યુવાનના આ શબ્દો છે.  હરસુખ વાજાની માતા જમુબેન ગોવિંદ વાજાએ તેમના આ પુત્ર પર ગર્વ છે અને તેઓ કહે છે કે ક્યારેય અમારો હરસુખ લાચાર કે નિરાશ હોય તેવું તેણે જણાવા નથી દીધું અડધું શરીર જન્મથી લકવાગ્રસ્ત હોવા છતાં દૈનિક કાર્યો પોતે જ કરે છે તો વહેલી સવારથી મોડી રાત સુધી ચા ની લારી ચલાવી માં – દિકરાનો જીવન નિર્વાહ ચલાવે છે. રાત્રે અહીં જ સૂઈ જાય છે છતાં તેમની ચા ની લારી પણ અડધી રાત્રે જાઓ તોય ગરમ ચા બનાવી આપે. માધવપુરના મોટા ઝાંપા વિસ્તારમાં હરસુખભાઈ ની ચા ની લારી તેમજ કેબીન આવેલા છે. થોડી – અમથી ચિંતાથી બ્લડપ્રેશર, ડાયાબીટીસ અને અનેક રોગ પાળતા લોકોએ હરસુખભાઈ પાસેથી પ્રેરણા લેવા જેવી ખરી..

શરીરથી નબળા પણ મનથી સશક્ત – તંદુરસ્ત અને ખુમારીભર્યું જીવન જીવતા આ યુવાનને લાખ લાખ સલામ..

૪૦ કિલોના ભીમકાય તાળાને ખોલવા માટે ૮ ચાવીની જરૂર પડે છે

Heavy Lock

કપડવંજનો પટેલ પરિવાર છેલ્લી ૩ પેઢીઓથી અવનવા તાળાઓનો સંગ્રહ કરી રહ્યો છે. આવા લગભગ ૫૦૦ તાળાઓનુ પ્રદર્શન વડોદરાના કમાટીબાગમાં આવેલા મ્યુઝિયમમાં થોડા સમય પહેલા યોજવામાં આવેલ હતું આ પ્રદર્શનમાં ૪૦ કીલોના ભીમકાયતાળાની સાથે ૧ ઈંચના ટચૂકડા તાળાનો પણ સમાવેશ થયો હતો. આ ૪૦ ઈંચનુ તાળુ ખોલવા માટે ૮ ચાવીઓની જરૂર પડે છે. આ સીવાય અખંડ ભારતના નકશાના આકારનુ એક તાળુ પણ આ પ્રદર્શનમાં મુકવામાં આવ્યુ હતું.  સોના-ચાંદીના વરખમાંથી બનાવવામાં આવેલા તાળાનો પણ એક્ઝીબીશનમાં સમાવેશ થયો હતો. તાળાઓનો આ સંગ્રહ કપડવંજના ધર્માભાઈ પટેલે કરેલો છે. આ શોખ તેમને તેમના પિતા તરફથી વારસામાં મળ્યો હતો. ધર્માભાઈના પુત્ર પણ તેમને તાળાઓના સંગ્રહને જાળવવામાં અને વધારવામાં ઉમેરો કરી રહ્યા છે.

સૌરાષ્ટ્રમાં સૌ પ્રથમ ટ્રેનનો પાવો 1880 માં ગોંડલમાં વાગ્યો હતો

Gondal Railway Station

ભારતીય રેલવેના જાજરમાન ગૌરવાન્વિત ઇતિહાસમાં ગોંડલ રેલવેનું અતિ મહત્ત્વનું પ્રદાન છે ગોંડલના પ્રજાવત્સલ રાજવી સર ભગવતસિંહજી અને ભાવનગરના રાજવીએ યાતાયાત તેમજ જનપરિવહન માટે સમગ્ર સૌરાષ્ટ્રમાં પહેલ કરી 189 માઇલના અંતરમાં મીટર ગેજ રેલવે ટ્રેક બિછાવી આજથી 135 વર્ષ પહેલા 18મી ડિસેમ્બર 1880 માં સૌ પ્રથમ ટ્રેન દોડતી કરી હતી જનતા માટે આ સમાચાર હર્ષની હેલી સમાન બની ગયા હતા ઇતિહાસમાં ડોકીયુ કરાવતા વિનોદભાઇ રાવલ જણાવે છે કે સૌરાષ્ટ્રમાં રેલવે લાઇનો વીસ્તારવાનો સૌ પ્રથમ વિચાર ત્રણ વ્યક્તિને આવ્યો હતો જેમાં મુંબઇ પ્રાંતના ગર્વનર રિચાર્ડ ટેમ્પલ, ગોંડલના રાજવી સર ભગવતસિંહજી અને ભાવનગરના રાજવીને વિચાર આવ્યો હતો. આપણે રાજાશાહી તેમજ અંગ્રેજોને ભાંડવાની એક પણ તક જતી કરતા નથી પરંતુ જે સમયે જે.સી.બી જેવા અર્થમુવર્સ કે યાત્રીક સાધન સરંજામની ઉપલબ્ધિ ન હતી ત્યારે દેશી રાજવીઓ અને અંગ્રેજોએ સાથે મળીને 2235  કિલોમીટર રેલવે ટ્રેક બિચ્છાવ્યા હતા

ગુજરાતના આ ગામમાં મગર અને માણસોની અનેરી મિત્રતા જોવા મળે છે

crocodile village

મગર નામ પડતા જ ભલભલા ખેરખાઓને ધણધણાટી છુટી જાતી હોય છે. માણસ મગરના ઝડબામાં આવતા જ તેને પાણીમાં ખેંચી ગયા બાદ ભાગ્યે જ કોઈ બચી શકે છે એટલે જ મગરને પાણીનો રાજા કહેવામાં આવે છે. પાણીમાં મગરની તાકાત વધી જતી હોવાનું પણ માનવામાં આવે છે પણ ગુજરાતમાં એવું પણ એક ગામ છે, જ્યાં મગર અને માણસ વચ્ચે દુશ્મનીનો નાતો નહીં પણ દોસ્તીનો નાતો છે. આ ગામને મગર મિત્ર ગામ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે ગામમાં મગર અને લોકો સાથે મળીને રહેતા હોય તેવો માહોલ જોવા મળે છે.

આણંદ જિલ્લાના ચરોતરનાં સોજિત્રા તાલુકાનાં મલાતજ ગામનાં નામથી ભાગ્યેજ કોઈ અજાણ હશે કેમ કે અહીં મોટાભાગના લોકો વિદેશમાં વસવાટ કરે છે. વિદેશમાં વસવાટ કરતા લોકોએ ગામમાં સુવિધાઓ વધારવા કરોડો રૂપિયાના દાન થકી ગામની સિકલ બદલી નાંખી છે. મલાતજ ગામને મગર મિત્ર ગામ તરીકે પણ ખ્યાતી મળી છે. ‘મગરથી સાચવીએ, મગરને સાચવીએ’  આણંદ જિલ્લાના મલાતજ ગામનું આ સૂત્ર ખરા અર્થમાં સાર્થક કર્યું છે.  મલાતજ ગામનાં આ તળાવમાં આશરે ૭૦ થી વધારે મગરો રહે છે. અહીયા રહેતા લોકો તેમજ તળાવમાં કપડાં ધોતી ગામની મહિલાઓ પર પણ મગર ક્યારેય હુમલો કર્યો નથી ઘણી વાર મગર કાંઠે કપડાં ધોતી મહિલાઓ પાસે આવી ચડે છે ત્યારે મહિલાઓ પાણીનો હલેચો મારતા જ મગર સડસડાટ પાણીમાં જતો રહે છે તેમજ તળાવમાં પાણી પીવા જતા પશુઓ પર પણ મગર ક્યારેય હુમલો કરતો નથી અન્ય એક ખાસ વાત એ પણ છે કે મગરી જ્યારે ઈંડા મુકે અને બચ્ચા જન્મે ત્યારે ગામનાં બાળકો તેને રમાડવા ઘણીવાર ઘરે લઈ જાય છે થોડીવાર રમાડ્યા બાદ મગરનાં બચ્ચાને બાળકો જાતે જ તળાવમાં છોડી આવે છે. સરકારી તંત્ર દ્વારા પણ સમયાંતરે તળાવની ચકાસણી કરવામાં આવે છે.

મગરને માણસનો દુશ્મન માનવામાં આવે છે પણ આ ગામમાં મગર માણસ પર કેમ હુમલો નથી કરતો તે અંગે કોઈ ચોક્કસ કારણ તો જાણવા નથી મળતું પણ ગામલોકોનાં મતે વર્ષો પહેલા ગામમાં આવેલા એક મંદિરમાં અંધ મહંત રહેતા હતા ત્યારે તળાવનાં મગરે હુમલો કરતા મહંતે મગરને શ્રાપ આપ્યો હતો કે તળાવનાં મગર કોઈને ઈજા પહોંચાડશે નહીં. હકીકત તો જે હોય તે પણ આ ગામમાં મગર અને માણસોની મિત્રતા અનેરી છે. ગામલોકોને પણ દ્રઢ વિશ્વાસ છે કે અત્યાર સુધી મગરે કોઈને ઈજા પહોંચાડી નથી અને ભવિષ્યમાં પણ  કોઈને ઈજા પહોંચાડશે નહીં આ જ કારણે ગામને મગર મિત્ર ગામ તરીકે પણ ખ્યાતિ મળી છે…

મહેસાણાના યાસીનભાઇ બેલીમ પાસે દુર્લભ ઐતિહાસિક સિક્કાનો અનોખો સંગ્રહ છે

Yasinbhai Belim – Mahesana

મહેસાણાના ગોરીવાસમાં રહેતા અને ફેબ્રીકેશનના વ્યવસાય સાથે જોડાયેલા ૪૩ વર્ષના યાસીનભાઇ બેલીમ પાસે  રાજા રજવાડાના સમયના જ નહી પરંતુ અંગ્રેજોના શાસનથી અત્યાર સુધીમા અમલમા આવેલા સિક્કાઓ નો અમૂલ્ય સંગ્રહ છે પોતાના જીવની જેમ સિક્કાઓ નું જતન કરનાર  યાસીનભાઇ માટે ૭૯ દેશના અને ૫૬ સ્ટેટના ઐતિહાસિક સિક્કા તેમના જીવનનુ યાદગાર સંભારણુ બની રહ્યા છે. પોતાના જીવનની કમાણીનો ૫૦ ટકા ભાગ તેમણે આ ઐતિહાસિક સિક્કા ખરીદવામાં પાછળ ખર્ચ  કરેલ છે  આજના યુવા વર્ગને પૌરાણીક  સિક્કાઓનુ જ્ઞાન મળી રહે તે માટે ભવિષ્યમાં રાષ્ટ્રીયકક્ષાએ ઐતિહાસિક સિક્કાઓનુ પ્રદર્શન યોજવાની મહેચ્છા ધરાવતા યાસીનભાઇએ  જણાવ્યુ હતુ કે રાજા મહારાજાઓના સમયમાં સ્ટેટ જીતનાર રાજા ટંકશાળામા પોતાના નામના સિક્કા પડાવતા હતા જેમા ભોપાલમા શાહજહા, જુનાગઢમા મહંમ્મદ બેગડો, ખંભાતમા મફતઅલી, રાધનપુરમા જોરાવરબાબી અને બિસમિલ્લાહ બાબી, દિલ્હીમા અલાઉદીન ખિલજી સહિતના સ્ટેટમા બહાર પડેલા સિક્કા આજે પણ પોતાની મહામુલ્ય પૂંજી બની રહેલ છે